دستگاه های TBM در ایران و انواع آنها
یکی از دوستان در کامنت ها خواسته بودند که در مورد دستگاه های حفاری مکانیزه در ایران و انواع اون توضیحاتی رو بدم.
باید در این مورد این توضیح رو بدم که هنوز در ایران هیچ شرکتی موفق به طراحی و ساخت و یا حتی بهسازی دستگاه های TBM نشده. البته وجود تحریم های بین المللی هم متأسفانه بر شدت ضعف ما در این ضمینه تأثیر زیادی داشته.
اما در سال های اخیر به خصوص دهه هشتاد ، یعنی از سال 1372 که اولین پروژه در ایران با حفاری تمام مکانیزه توسط TBM توسط نیروهای ایرانی و در قرار گاه سازندگی خاتم و با حمایت شرکت های آلمانی و ایتالیایی آغاز شد تا به حال شرکت های زیادی اقدام به خرید دستگاه های TBM و تجهیزات حفاری مکانیزه نموده اند که سهم شرکت های اروپایی در این میان سهم قابل توجهی است.
شرکت های سازنده دستگاه ها و تجهیزات حفاری مکانیزه اغلب در لیست تحریم ایران قرار دارند و از فروش دستگاه و تکنولوژی و نیز سیستم های پشتیبانی جلوگیری می کنند. از این رو در سال های اخیر واسطه هایی همچون امارات متحده و چین سهم بالایی در صادرات تکنولوژی از طریق ایجاد واسطه میان کشور های سازنده و ایران برقرار کرده اند.
از جمله شرکت های بین المللی و توانمند در طراحی و تولید دستگاه های حفاری مکانیزه می توان به شرکت های:
سلی ایتالیا
هرنکشت آلمان
ویرس آلمان
ان اف ام فرانسه
و بسیاری دیگر نام برد. که این چهار شرکت 85% از سهم فروش در ایران را به خود اختصاص دادند.
در 5 سال اخیر یک شرکت چینی به نام NHI با همکاری شرکت ان اف ام فرانسه و تحت لیسانس این شرکت دستگاه های حفاری رو خریداری و بنا به سفارشات ایران اونها رو بهینه سازی کرده و به ایران می فروشد.
در ایران شرکت سلی از پیشگامان صنعت حفاری مکانیزه می باشد و هم اکنون در بسیاری از پروژه ها به عنوان مشاور و راهبر فعالیت میکند.
شرکت NFM فرانسه هم در این سال ها با دستگاه های EPB سهم بسیار بالایی در حفاری مترو های شهری در ایران دارند.
به عنوان مثال شرکت Keyson ایران در پروژه قطار شهری اهواز از TBM EPB Mode شرکت NFM فرانسه استفاده میکند.
شرکت فاطر در خط هفت متروی شهری تهران از TBM EPB Mode شرکت SELI بهره می برد و SELI نقش راهبر را نیز بر عهده دارد .
شرکت حرا در پارت دو خط هفت متروی شهری تهران از TBM EPB Mode شرکت SELI استفاده میکند و این شرکت ایتالیایی پشتیبانی فنی را نیز برعهده دارد.
شرکت رهاب در متروی شهری مشهد با TBM EPB Mode شرکت NFM فرانسه کارمی کند که توسط NHI Group چین برای این پروژه بهسازی شده است.
در پروژه های انتقال آب در غرب کشور هم شرکت آلمانی Herrenknecht با دستگاه های TBM Hard Roch Double Shield خود سهم بالاتری در ساخت دستگاه ها دارد.
در ایران و در پروسه حفاری Hard Rock دستگاه های Double shield طرفدار بیشتری دارد.
اصولاً جنس سنگ ها و مسیر های چند بافتی امکان استفاده از دستگاه ها با تیپ های دیگر را کاهش میدهد.
البته لازم به ذکر است که پروژه ها نیز عمدتاً برای کاهش هزینه ها تنها از یک یا دو دستگاه در تمام مسیر استفاده می کنند.
در صورتی که در پروژه های طولانی ، به عنوان مثال متروی بین المللی اسپانیا از 7 نوع مختلف از دستگاه های شرکت هرنکنشت آلمان برای حفاری در کل مسیر استفاده شد.
به این صورت که پس از بررسی کامل زمین شناختی و طراحی پلن حفاری برای بخش های مختلف زمین در طول مسیر حفاری، یک نوع از دستگاه که مناسب آن نوع حفاری و متریال بود طراحی و ساخته شد و در آن مقطع به کار گزفته شد.
در صورتی که در ایران و در یک پروژه 54کیلومتری با وجود شرایط سخت و خاص محیط حفاری به دلیل وجود گاز های سولفاته کننده و وجود مقدار ریزش درونی آب به تونل، تنها یک دستگاه به کار گرفته شده است و همین امر موجب شد تا هزینه نگهداری و تعمیرات آن بیشتر از خرید یک دستگاه مشابه دیگر شود. سر انجام نیز پروژه پس از 7سال تأخیر منحل شد!!
پروژه ای که خودم در آن مدتی کمتر از یک سال کار کردم....
اما در سال های اخیر به خصوص دهه هشتاد ، یعنی از سال 1372 که اولین پروژه در ایران با حفاری تمام مکانیزه توسط TBM توسط نیروهای ایرانی و در قرار گاه سازندگی خاتم و با حمایت شرکت های آلمانی و ایتالیایی آغاز شد تا به حال شرکت های زیادی اقدام به خرید دستگاه های TBM و تجهیزات حفاری مکانیزه نموده اند که سهم شرکت های اروپایی در این میان سهم قابل توجهی است.
شرکت های سازنده دستگاه ها و تجهیزات حفاری مکانیزه اغلب در لیست تحریم ایران قرار دارند و از فروش دستگاه و تکنولوژی و نیز سیستم های پشتیبانی جلوگیری می کنند. از این رو در سال های اخیر واسطه هایی همچون امارات متحده و چین سهم بالایی در صادرات تکنولوژی از طریق ایجاد واسطه میان کشور های سازنده و ایران برقرار کرده اند.
از جمله شرکت های بین المللی و توانمند در طراحی و تولید دستگاه های حفاری مکانیزه می توان به شرکت های:
سلی ایتالیا
هرنکشت آلمان
ویرس آلمان
ان اف ام فرانسه
و بسیاری دیگر نام برد. که این چهار شرکت 85% از سهم فروش در ایران را به خود اختصاص دادند.
در 5 سال اخیر یک شرکت چینی به نام NHI با همکاری شرکت ان اف ام فرانسه و تحت لیسانس این شرکت دستگاه های حفاری رو خریداری و بنا به سفارشات ایران اونها رو بهینه سازی کرده و به ایران می فروشد.
در ایران شرکت سلی از پیشگامان صنعت حفاری مکانیزه می باشد و هم اکنون در بسیاری از پروژه ها به عنوان مشاور و راهبر فعالیت میکند.
شرکت NFM فرانسه هم در این سال ها با دستگاه های EPB سهم بسیار بالایی در حفاری مترو های شهری در ایران دارند.
به عنوان مثال شرکت Keyson ایران در پروژه قطار شهری اهواز از TBM EPB Mode شرکت NFM فرانسه استفاده میکند.
شرکت فاطر در خط هفت متروی شهری تهران از TBM EPB Mode شرکت SELI بهره می برد و SELI نقش راهبر را نیز بر عهده دارد .
شرکت حرا در پارت دو خط هفت متروی شهری تهران از TBM EPB Mode شرکت SELI استفاده میکند و این شرکت ایتالیایی پشتیبانی فنی را نیز برعهده دارد.
شرکت رهاب در متروی شهری مشهد با TBM EPB Mode شرکت NFM فرانسه کارمی کند که توسط NHI Group چین برای این پروژه بهسازی شده است.
در پروژه های انتقال آب در غرب کشور هم شرکت آلمانی Herrenknecht با دستگاه های TBM Hard Roch Double Shield خود سهم بالاتری در ساخت دستگاه ها دارد.
در ایران و در پروسه حفاری Hard Rock دستگاه های Double shield طرفدار بیشتری دارد.
اصولاً جنس سنگ ها و مسیر های چند بافتی امکان استفاده از دستگاه ها با تیپ های دیگر را کاهش میدهد.
البته لازم به ذکر است که پروژه ها نیز عمدتاً برای کاهش هزینه ها تنها از یک یا دو دستگاه در تمام مسیر استفاده می کنند.
در صورتی که در پروژه های طولانی ، به عنوان مثال متروی بین المللی اسپانیا از 7 نوع مختلف از دستگاه های شرکت هرنکنشت آلمان برای حفاری در کل مسیر استفاده شد.
به این صورت که پس از بررسی کامل زمین شناختی و طراحی پلن حفاری برای بخش های مختلف زمین در طول مسیر حفاری، یک نوع از دستگاه که مناسب آن نوع حفاری و متریال بود طراحی و ساخته شد و در آن مقطع به کار گزفته شد.
در صورتی که در ایران و در یک پروژه 54کیلومتری با وجود شرایط سخت و خاص محیط حفاری به دلیل وجود گاز های سولفاته کننده و وجود مقدار ریزش درونی آب به تونل، تنها یک دستگاه به کار گرفته شده است و همین امر موجب شد تا هزینه نگهداری و تعمیرات آن بیشتر از خرید یک دستگاه مشابه دیگر شود. سر انجام نیز پروژه پس از 7سال تأخیر منحل شد!!
پروژه ای که خودم در آن مدتی کمتر از یک سال کار کردم....
